"№39 қазақ орта жалпы білім беру мектебі"КММ
0
9 айға 9 шара

«ТОҒЫЗ АЙҒА ТОҒЫЗ ІС-ШАРА»жобасы аясында өткізілген

ДОМБЫРАШЫЛАР челленджінің

Анықтамасы

Өткізілген күні: 20 наурыз 2024ж

Қатысқандар: мектептің білім алушылары мен ұстаздары;

Тақырыбы: Домбыра – баға жетпес жәдігер, қазақ халқының бойтұмары.
Мақсаты: Білім алушылардың эстетикалық, патриоттық сезімдерін, рухани-адамгершілік мәдениетін қалыптастыру, балалардың домбыра тарту мәдениетін насихаттау, еліміздің мәдени мұрасын сақтау.

Міндеттері: қазақ халқының музыка өнеріне деген қызығушылығын ояту;
орындау дағдысын қалыптастыру;қазақ халық аспаптарының тембрлі дыбысы туралы білімдерін кеңейтудомбыра тартуда музыкаландырудың ұжымдық түрін жетілдіру.

 

«Біздің халқымыздың рухын көтеретін домбыраға әр үйде құрметті орын берілген. Домбыра - қазақ халқының жаны»

Қасым-Жомарт Тоқаев

 Домбыра – қазақ халқының қастерлі ұлттық музыкалық аспабы. Домбыра – ежелгі дәуірден келе жатқан қазақ халқының кең тараған қасиетті ұлттық музыкалық аспабы. Сондықтан өскелең ұрпақ домбырада орындау өнерінің қасиетті дәстүрін жалғастыруы керек.

Бабаларымыздан мирас болып қалған домбыраның тарихи тамыры ғасырларға ұласады. Домбыра – баға жетпес жәдігер, қазақ халқының бойтұмары.
Домбыра тарту арқылы білім алушылардың бойында қазақ халқының мәдени мұрасы дариды, рухани дамуына көмектеседі, эстетикалық тұтастықты қалыптастырады. Домбырада ойнаудың арқасында ұрпақтар арасындағы қарым-қатынас қалыптасады, отансүйгіштікке, бірлікке, сенімге, қонақжайлылыққа, мейірімділік пен ынтымақтастыққа, айналадағы адамдарға, табиғатқа деген етене жақындық сезіміне тәрбиеленеді, осылардың негізінде шығармашыл тұлға және оның рухани-адамгершілігі қалыптасады.

Осы орайда мектебімізде Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесіне орай тоғыз айға тоғыз іс-шара жобасы аясында «Күй күмбірі»атты домбырашылар челленджі ұйымдастырылды.
Білім алушылар мен ұстаздарымыздың қатысуымен домбыраның күмбірлеген үні естіліп, халық күйлері «Тепең көк» пен «Келіншек» орындалды.

*Күй тартыс*

 Домбыра тарту арқылы білім алушылардың бойында қазақ халқының мәдени мұрасы дариды,рухани дамуына көмектеседі,эстетикалық тұтастықты қалыптастырады.

Тоғыз айға тоғыз іс шара жобасы аясында «Күй күмбірі»республикалық челленджіне домбырашылар «Күй тартыста» Ә.Шығайұлының «Көрөғлы» күйі , Қ.Сағырбайұлының «Балбырауын», «Адай»күйлері, Ә. Желдібаевтың «Еркесылқым»күйі, Даулеткерейдің «Ақжелең»күйі , Бейсеқожаның «Ертұран» күйі орындады.

 

«Тоғыз айға тоғыз іс-шара » жобасы аясында «Оқуға құштар мектеп» челленджінің

 АНЫҚТАМАСЫ
Өткізілетін күні: 28.02.2024 ж.
Уақыты: 12:00

қатысқандар: 1-11 кластар
Қазіргі уақытта білім беру және мәдени саясаттың жалпыұлттық міндеті – білім алушыларды көркем

әдебиетті оқуға тарту, оқу мәдениетін дамыту және кітап оқудың құндылық ретіндегі беделін арттыру.

 Көркем әдебиетті оқу – еркін сөйлейтін, ойын дұрыс жеткізетін, сауатты жазуға қабілетті ақыл-ойы

 дамыған, рухани-адамгершілік тұрғыдан жетілген тұлғаны әлеуметтендірудің және дамытудың

маңызды құралы.

Кітап оқу өз кезегінде білім алушылардың кітап оқу белсенділігін арттыруға және оқу мәдениетін

 дамытуға ықпал етеді. Көркем әдеби-шығармаларды оқу негізінде білім алушылардың рухани

дүниесін байиды, ой-өрісі мен дүниетанымы кеңейеді.
«Оқуға құштар мектеп» челленджі отандық және әлемдік озық шығармаларды насихаттауға, білім

алушылардың кітап оқуға қызығушылығын, оқу сауаттылығын арттыруға, оқыған кітабын жалпылау

 және талдау қабілеттерін дамыту негізінде шығармашалық қиялын қалыптастыруға, кітап оқуға

құштарлығын арттыруға ықпал етеді. Сонымен қатар челлендж білім алушылардың сөйлеу мәдениетін

 қалыптастыруға да негіз болады.
Мақсаты: Білім алушылардың кітап оқу мәдениетін дамыту және белсенді кітап оқуға тарту.
Міндеттері:

  • Білім алушының функционалдық оқу дағдысын және шығармашылық қиялын дамыту
  • Білім алушының кітап оқуға қызығушылығын ояту

Білім алушыларда оқыған кітаптарының мазмұны мен сүйікті кейіпкерлерінің мінез-құлқы туралы өзара талқылауға негізделген қарым-қатынас жасау мәдениетін дамыту
Оқуға құштар мектеп челленджі – кітап оқу мәдениетін дәріптеу

Ұйымдастыру: барлық білім беру ұйымдарында бір уақытта білім алушылар өздері таңдаған кітабынан үзінді оқиды және басқа қатысушылармен ой бөліседі
Челлендждің өтетін орнын әр білім беру ұйымы дербес таңдайды және қатысушылардың жасерекшеліктері ескерілуі қажет«Сүйікті кітабым» көрмесін ұйымдастыру ұсынылады 

«Тоғыз айға тоғыз іс-шара »жобасы аясында «Қазақ есебі» челленджінің

Анықтамасы

Өткізілген күні,уақыты:26.01.2024ж сағ12.00

Қатысқандар: 7-11 сынып білім алушылары

Тақырыбы: «Қазақ есебі»челленджі

Мақсаты: Білім алушлардың креативті және сыни ойлауын дамытуға ықпал ету.

Міндеттері:

1.Білім алушылардың математикалық және логикалық есептерді шығаруға деген қызығушылығын ояту

2.Білім алушылардың зияткерлік қабілеттерін дамыту

3.Математикалық білімнің өмірмен байланысын көрсету

Республика деңгейінде барлық орта білім беру ұйымдарында білім алушылардың бір уақытта Асқар Жұмаділдаевтың ұсынған есептерін шығару үшін «Қазақ есебі» челленджі ұйымдастырылып келеді. Осы орайда мектеп білім алушыларына логикалық есептерді шығарта отырып, есеп шығаруға деген қызығушылықтарын ояту.

 Асқар Жұмаділдаев белгілі қазақстандық ғалым және қоғам қайраткері, физика-математика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан ҰҒА-ның академигі, Қазақстан Республикасы Жоғары Кеңесінің депутаты.

 Осы орайда мектебімізде «9 айға 9 іс шара»жобасы аясында білім алушылардың креативті және сыни ойлауын дамытуға ықпал ету мақсатында Асқар Жұмаділдаев ұсынған «Қазақ есебі» челленджі 7-11 сынып білім алушыларының қатысуымен өткізілді. Білім алушылардың жұмыстары қорытындыланып, нәтижесі шығарылды.

Білім алушылар челлендге қызығушылықпен қатысты.

 

 

«Тоғыз айға тоғыз іс-шара»жобасы аясында «Шығарма жазу: болашаққа хат» челленджінің анықтамасы

Өткізілетін күні: 13.12.2023 ж.
Уақыты: 12:00

Қатысқандар: 8-11 класс оқушылары
«Шығарма жазу: болашаққа хат» ЧЕЛЛЕНДЖІ барлық білім беру ұйымдарында білім алушылар өз

 жетістіктері туралы бір уақытта шығарма жазуды ұсынады.
Челлендждің өтетін орнын әр білім беру ұйымы дербес таңдайды және қатысушылардың жас ерекшеліктері ескерілуі қажет. Челлендж студенттердің эссе жазуға бағытталған, осылайша жазу арқылы өз ойын білдіру дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді. Шығармаларды "Тәуелсіз Қазақстандағы жетістіктерім", "Менің болашағым", "Менің елім үшін болашағым" және т. б. тақырыптарға жазу ұсынылады.
Челлендж білім алушылардың өз ойын қағаз бетінде жүйелі жазуға, ішкі тұжырымдарын сөзбен жеткізуге үйрету арқылы жазылым дағдысын жетілдіруге бағытталған.
Челленджде жазуға ұсынылатын шығарманы хат жазу түрінде жазғызуға болады. «Тәуелсіз Қазақстандағы менің жетістігім», «Менің болашағым», «Еліммен бірге болашаққа апарар жол» т.б. ел тәуелсіздігі күні қарсаңындағы әр білім алушының ел тағдырымен өз болашағы арасындағы сабақтасты туралы ойлануына негіз болатын тақырыпты ұсынуға болады. Шығарма тақырыбын таңдауда білім алушылардың жас ерекшелігін ескеру қажет.
Жалпы, жазу – бұл баланың өзінің жинақталған білімін білдіру.
Мақсаты: Білім алушыларға өзінің жеткен жетістіктері, алға қойға жоспарлары мен болашағы туралы шығарма жазу
Міндеттері:

«Тоғыз айға тоғыз іс-шара»жобасы аясында «Асық ату»челленджінің

анықтамасы

Өткізілген күні:17.11.2023ж сағ 12.00

Қатысқандар:Ұстаздар, білім алушылар

Тақырыбы: «Асық ату»ойынын ұйымдастыру

Мақсаты: Білім алушылардың рухани-адамгершілік мәдениетін,эстетикалық,патриоттық сезімдерін тәрбиелеу,елдің мәдени мұрасын сақтау,ұлттық ойындарын насихаттау.

Міндеттері:

        1. Қазақ халқының ұлттық ойындарын жаңғырту және насихаттау
        2. Қазақ халқының ұлттық құндылықтарын қастерлеу
        3. Білім алушыларды асық ойынына баулу.

Мектебімізде Біртұтас тәрбие бағдарламасы аясында «Төрт тоқсанға төрт өнер»жобасы бойынша «Алтын сақа»республикалық челленджі өтті.

Челлендж мақсаты-білім алушыларды рухани адамгершілік,патриоттық бағытта тәрбиелеу,мәдени құндылықтарды бағалау және қазақ халқының тарихи-мәдени мұраларын құрметтеуге баулу.Қазақтың ұлттық ойындарын насихаттау,баланың бойларына батылдыққа,ептілікке,қырағылықты дамыту.

Челленджге мектебіміздің 1-8 класс оқушылары қатысып, ұстаздарымен бірге

 

«Тоғыз айға тоғыз іс шара »жобасы аясында « ҚР Гимнін орындау » челленджінің анықтамасы

Өткізілген күні:23 қазан 2023ж сағ 12.00

Қатысқандар: 1-11 сынып білім алушылары

Тақырыбы: Қазақстан Республикасының ГИМНін орындау

Әнұран – мемлекеттің ең маңызды рәміздерінің бірі. Әнұранның Ұлттық ерекше аспектісі бар. Әнұран арқылы қазақ даласы әрбір қазақстандықтың өсуі мен қалыптасуының қасиетті бесігі ретінде жырланады.

Әнұран маңызды дыбыстық рәміз ретінде әрекет ете отырып, әрбір қазақстандықтың өз еліне, жеріне, халқына деген мақтаныш сезімін ояту мақсатында әнұранды орындай отырып, адамның рухани жағдайы мен өз еліне мақтаныш сезімі асқақтайды.

Әнұранды орындау – ең алдымен, қазақстандық патриотизмді, азаматтықты қалыптастырады және әрқайсымыздың жеке басымызды дамыту мен қалыптастырудың басым бағыттарының бірі. Шынында да, мемлекеттік рәміздің әр элементінде терең мағына бар. Барлық білім беру ұйымдарында білім алушылар сөздерді жақсы білуі және Әнұранды айта білуі қажет.
Мақсаты:
білім алушылар арасында патриотизм мен азаматтық сезімін қалыптастыруға ықпал ету.
Міндеттері:

1.білім беру ұйымдарының барлық білім алушыларының ел әнұранының мәтінін жатқа айту;

 2.еліміздің мемлекеттік рәміздеріне деген құрмет сезімін қалыптастыруға ықпал ету;

 3.білім алушылардың бірлігі арқылы өз Отаны үшін қадір-қасиет сезімін қалыптастыру.

 Мектебімізде «9 айға 9 шара» жобасы барысында 25-қазан Республика күніне орай Гимн орындалды. ҚР Гимнін орындауға 1-11 сыныптың білім алушылары қатысты

«Тоғыз айға тоғыз іс-шара »жобасы аясында

«Сергіту сәті» челленджінің

 АНЫҚТАМАСЫ

Өткізу мерзімі: 08.09.2023 ж.
Уақыты: 12:00 с.

қатысқандар: 5-11 сынып оқушылары

Мақсаты: балалардың салауатты өмір салтын насихаттау
Міндеттері: физикалық, психологиялық стрессті төмендетуге ықпал ету;

оқу іс-әрекеті процесінде шаршаудың алдын алуға, физикалық белсенділікті арттыруға ықпал ету;
балалардың денсаулығын сақтау мақсатында жұмыс қабілеттілігін арттыруға ықпал ету.
Бүгінгі таңда білім беру саласындағы мемлекеттік саясат оқу-тәрбие процесінің денсаулық сақтау моделін жетілдіруге бағытталған. Осы стратегияны іске асыру үшін білім беру процесіне қатысушылардың денсаулығын сақтауға бағытталған түрлі педагогикалық технологиялар, іс-әрекет түрлері ұсынылады.
Білім алушылардың оқу күні айтарлықтай психикалық және эмоционалдық жүктемелерге толы, ұзақ уақыт статикалық күйде болу бұлшықеттердің шамадан тыс күш түсуіне әкеледі. Педагогикалық тәжірибеде өнімділікті тез қалпына келтіру үшін сергіту сәттерін қолдану тиімді екенін көрсетеді.
Сергіту сәті – бұл физикалық жаттығулардың шағын жиынтығы, сондықтан оларды орындау кезінде түрлі бұлшықет топтары қамтылады.
Сергіту сәті – білім алушылардың ұзақ монотонды позасынан туындаған статикалық кернеуді жеңілдету мақсатында сергіту сәті жаттығуларын өткізуге арналған сабақ процесіндегі қысқа мерзімді үзілістер.Олардың мақсаты – шаршаудың алдын алу, ақыл-ой қабілетін қалпына келтіру, дене бітімі бұзылуының алдын алу.
Сергіту сәті челленджі – салауатты өмір салтын насихаттау

 

«ТОҒЫЗ АЙҒА 9 ІС-ШАРА» ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ
Жалпы ережелер
«Тоғыз айға 9 іс-шара» тұжырымдамасы
(бұдан әрі – Тұжырымдама) білім беру ұйымдарында тоғыз айдағы іс-шараларды өткізудің атаулары
мен бірыңғай тәртібін реттейді.

Тұжырымдама өскелең ұрпақты тәрбиелеудің ұлттық құндылықтарын қалыптастыру
шеңберінде ай сайынғы іс-шараларды өткізуге бірыңғай көзқарасты қамтамасыз етуге бағытталған.
Іс-шараның тақырыптары, ережелері, мазмұны бірыңғай тәсілдеме арқылы жүзеге асырылады.

Тұжырымдама Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 12 қаңтардағы
№ 18 бұйрығымен бекітілген Орта білім беру ұйымдарында сынып жетекшілігі туралы ережесі, сондай-ақ
білім беруді ұйымдарында тәрбие жұмыстарын ұйымдастыруды жоспарлау бойынша ғылыми ұсыныстар
негізінде әзірленді.
Тұжырымдамалардың мақсаты мен міндеттері

Мақсаты: «Тоғыз айға 9 іс-шара» аясында білім беру ұйымдарында іс-шаралар өткізудің мазмұнын мен
бірыңғай тәсілдемесін әзірлеу.

Міндеттер:

1) іс-шараларды ұйымдастыру мен өткізудің бірыңғай форматын әзірлеу;

2) іс-шараларды өткізудің бірыңғай форматы арқылы білім беру ұйымдары арасында ынтымақтастық
орнату;

3) білім алушылар бойында ұлттық құндылықтарды дарыту.

«Тоғыз айға 9 іс-шара» жоспары
• қыркүйек Сергіту сәті
• қазан Әнұран айту
• қараша Асық ату
• желтоқсан Шығарма жазу: болашаққа хат
• қаңтар Қазақ есебі
• ақпан Оқуға құштар мектеп
• наурыз Домбырашылар
• сәуір Шахмат ойнау
• мамыр Жасыл мекен
«Сергіту сәті» челленджі
Бүгінгі таңда білім беру саласындағы мемлекеттік саясат оқу-тәрбие процесінің денсаулық сақтау моделін жетілдіруге бағытталған. Осы стратегияны іске асыру үшін білім беру процесіне қатысушылардың денсаулығын сақтауға бағытталған түрлі педагогикалық технологиялар, іс-әрекет түрлері ұсынылады.
Білім алушылардың оқу күні айтарлықтай психикалық және эмоционалдық жүктемелерге толы, ұзақ уақыт статикалық күйде болу бұлшықеттердің шамадан тыс күш түсуіне әкеледі. Педагогикалық тәжірибеде өнімділікті тез қалпына келтіру үшін сергіту сәттерін қолдану тиімді екенін көрсетеді.
Сергіту сәті – бұл физикалық жаттығулардың шағын жиынтығы, сондықтан оларды орындау кезінде түрлі бұлшықет топтары қамтылады.
Сергіту сәті – білім алушылардың ұзақ монотонды позасынан туындаған статикалық кернеуді жеңілдету мақсатында сергіту сәті жаттығуларын өткізуге арналған сабақ процесіндегі қысқа мерзімді үзілістер.Олардың мақсаты – шаршаудың алдын алу, ақыл-ой қабілетін қалпына келтіру, дене бітімі бұзылуының алдын алу.
Мақсаты: балалардың салауатты өмір салтын насихаттау
Міндеттері:
• физикалық, психологиялық стрессті төмендетуге ықпал ету;
• оқу іс-әрекеті процесінде шаршаудың алдын алуға, физикалық белсенділікті арттыруға ықпал ету;
• балалардың денсаулығын сақтау мақсатында жұмыс қабілеттілігін арттыруға ықпал ету
Өткізу мерзімі: 08.09.2023 ж.
Уақыты: 12:00 с.
Сергіту сәті челленджі – салауатты өмір салтын насихаттау.
Бір мезгілде өткізіледі, әрбір білім беру ұйымы челленджге қатысушылардың өткізу орны мен киімін өз ықтиярымен айқындайды.
Қатысушылар: жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары, педагогтері. Қатысушылар саны ұйымның қалауы бойынша анықталады.
Өткізілетін орны: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдары ауа райы жағдайларын ескере отырып, өздері таңдайды.
Іс шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында
және әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды
#физкультминутка #зож #сергітусәті
#явыбираюспорт #менспорттытаңдаймын
«Әнұран айту» челленджі
Әнұран – мемлекеттің ең маңызды рәміздерінің бірі. Әнұранның Ұлттық ерекше аспектісі бар.
Әнұран арқылы қазақ даласы әрбір қазақстандықтың өсуі мен қалыптасуының қасиетті бесігі ретінде
жырланады.
Әнұран маңызды дыбыстық рәміз ретінде әрекет ете отырып, әрбір қазақстандықтың өз еліне, жеріне,
халқына деген мақтаныш сезімін ояту мақсатында әнұранды орындай отырып, адамның рухани жағдайы мен өз еліне мақтаныш сезімі асқақтайды.
Әнұранды орындау – ең алдымен, қазақстандық патриотизмді, азаматтықты қалыптастырады және
әрқайсымыздың жеке басымызды дамыту мен қалыптастырудың басым бағыттарының бірі. Шынында да, мемлекеттік рәміздің әр элементінде терең мағына бар. Барлық білім беру ұйымдарында білім алушылар сөздерді жақсы білуі және Әнұранды айта білуі қажет.
Мақсаты:
білім алушылар арасында патриотизм мен азаматтық сезімін қалыптастыруға ықпал ету.
Міндеттері:
• білім беру ұйымдарының барлық білім алушыларының ел әнұранының мәтінін жатқа айту;
• еліміздің мемлекеттік рәміздеріне деген құрмет сезімін қалыптастыруға ықпал ету;
• білім алушылардың бірлігі арқылы өз Отаны үшін қадір-қасиет сезімін қалыптастыру.
Өткізу мерзімі: 23.10.2023 ж.
Уақыты: 12:00 с.
Білім беру ұйымының қабырғасында білім алушылар мен педагогтердің музыкамен жанды дауыспен Мемлекеттік Гимнді орындауы.
Қатысушылар: жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары, педагогтері.
Өткізілетін орны: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары ауа райы жағдайларын ескере отырып, өздері таңдайды.
Іс шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында және әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«АСЫҚ АТУ» челленджі
Ұлттық ойындар – тынысы кең, алысқа меңзейтін, ойдан-ойға жетелейтін, қиялы мен қанат бітіретін
ғажайып нәрсе, денсаулық кепілі, өмір тынысы.

Асық ойыны баланың жүйке-жүйесін қалыптастырады, ой-өрісін және көкжиегін кеңейтеді, мінезін
төзімділікке, қозғалысын дәлдікке ептейді, көздің көру қабілетін арттырады. Асықты нысанаға алғанда
қан тамырларының жұмысы жақсарады, ал қолға ұстап иіргенде, саусақ пен алақандағы жүйке нүктелері
үйкеліске түсіп, ми тынығады. Ойын арнайы орынды талғамайды, үй ішінде, ашық алаңдарда, мектеп,
балабақша аулаларында өткізуге болады.
Мақсаты: білім алушылардың рухани-адамгершілік мәдениетін, эстетикалық, патриоттық сезімдерін
тәрбиелеу, елдің мәдени мұрасын сақтау, ұлттық ойындарды насихаттау.
Міндеттері:

қазақ халқының ұлттық ойындарын жаңғырту және насихаттау;

қазақ халқының ұлттық құндылықтарын қастерлеу;

оқушыларды асық ойынына баулу.
Үйлестірушілер: Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі

Ұйымдастырушылар: жергілікті атқарушы органдар, білім беру ұйымдары.

Қатысушылар: жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары, педагогтері, республиканың барлық елді мекендерінің ата-аналары және қатысушылар санын білім беру ұйымы айқындайды.

Өткізілетін орны: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары ауа райы жағдайларын ескере отырып, өздері таңдайды.

Деректемелер: асықтар, сақа, төсеніш

Челлендж қатысушыларына ұсынылатын ойындар:
1)«Бес табан» ойыны мергендікке тәрбиелеуді көздейді.
«Бес табан» ойыны R4 (ø400см) шеңберде ойналады, шеңбердің екі жағындағы ату сызық (асық тігілген көнен қашықтығы 5 метр оңға және солға) сызылады.
Шеңбердің ортасына көн сызығы (115см) сызылады және оған екі жағынан паралелль сызық (15см) түседі13 асық тігіледі, бірінші болып 7 асықты атып алған команда немесе ойыншы жеңімпаз атанады.
Әр команда үш ойыншыдан тұрады. 1-сақа, 2-сақа, 3-сақа
Ату кезеңін төреші сақаларды иіру арқылы анықтайды және ойын уақытын 15 минут белгілейді. Ойын 2 жеңіске дейін жалғасады. Ойынға қатысушылар ату сызығынан (115см) кезек бойынша шеңбер ішіндегі көндегі асықтарды атады. Мұнда көнге тігілген кеней асықтардың арасы бір сақа тең болуы шарт және кенейлер алшысы жағынан бүк, шік болып тігіледі.
Ату кезінде сақа тиген кеней асық шеңбер сызығынан өтуге міндетті, егер асықты сызықтан шығарып алса ойыншыға мүмкіндік береді, төреші ойыншыға шеңбердің (ø400см) сыртынан яғни белгіленген ортадағы сызықтан көндегі кеней асықтарды атуға рұқсат береді, атқан асығы шеңберден шықса, ойын ары жалғасын табады, шығара алмаса кезек ату сызығынан қарсылас ойыншыға беріледі.


2) «Бес асық» ойыны ептілік пен алғырлыққа баулиды
Әр ойыншыда бес асықтан болады. Асықтың салмағы (11гр. ені 2см; ұзындығы 3.5см; 9 гр. ені 2 см. ұзындығы 3 см.) кем болмауы керек, (ұсақ малдың асығы ойын алаңына қатыстырылмайды) ал жоғары болуына рұқсат. Асықтар сіңірінен жақсылап тазартылған болсын. Төрт асық бір түспен, хан басқа түспен боялады. Түстерді таңдау ойыншының өз еркінде. Ойыншының киім нысаны спорт үлгісінде немесе ұлттық үлгіде, аяқтарына мәсі немесе чешки болуы шарт.

Ойын кезегі асықтарды иіру арқылы анықталады. Асығы алшысынан түскен ойыншы ойнау кезегіне ие болады. Бірінші ойыншы ойынның ережесін бұзғанша ойнайды. Кейін ойынға екінші, үшінші ойыншы өз кезегімен кіріседі. 6, 7 ,12 және ұпайдан басқа ойындар бір қолмен ойналады. Ойыншы жерден (кілемнен) асықтарды алғанда, асық алатын қолы басқа асықтарға тимеуі және кілемде жатқан ойын асықтары бір-біріне тимеуі керек және де асықтарды иірген кезде, ойнап жатқан кездерде қол да, асықтар да дене мен киімге жанаспауы керек. Екінші қолы тізесінің үстінде болуы шарт. Әр жаттығудан кейін ойынды бекіту. Әр жаттығуда хан бірден алынады, басқа жағдайда ойын кезегі келесі ойыншыға өтеді. Егер ойын барысында ереже бұзылса, кезек келесі ойыншыға беріледі. Ойын жалғасы әрекеттің бұзылған жерінен басталады.
Өткізілетін орны: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары ауа райы жағдайларын ескере отырып, өздері таңдайды.

Іс шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында және әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«Шығарма жазу: болашаққа хат» челленджі

Челлендж студенттердің эссе жазуға бағытталған, осылайша жазу арқылы өз ойын білдіру дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді. Шығармаларды "Тәуелсіз Қазақстандағы жетістіктерім", "менің болашағым", "менің елім үшін болашағым" және т. б. тақырыптарға жазу ұсынылады.
Челлендж білім алушылардың өз ойын қағаз бетінде жүйелі жазуға, ішкі тұжырымдарын сөзбен жеткізуге үйрету арқылы жазылым дағдысын жетілдіруге бағытталған.
Челленджде жазуға ұсынылатын шығарманы хат жазу түрінде жазғызуға болады. «Тәуелсіз Қазақстандағы менің жетістігім», «Менің болашағым», «Еліммен бірге болашаққа апарар жол» т.б. ел тәуелсіздігі күні қарсаңындағы әр білім алушының ел тағдырымен өз болашағы арасындағы сабақтасты туралы ойлануына негіз болатын тақырыпты ұсынуға болады. Шығарма тақырыбын таңдауда білім алушылардың жас ерекшелігін ескеру қажет.

Жалпы, жазу – бұл баланың өзінің жинақталған білімін білдіру.

Мақсаты: Білім алушыларға өзінің жеткен жетістіктері, алға қойға жоспарлары мен болашағы туралы шығарма жазу
Міндеттері:
• Білім алушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту
• Өз ойларын қағаз бетіне жүйелі жазып жеткізу дағдыларын жетілдіру
• Білім алушылардың өзін-өзі дамыту және сыни ойлау дағдыларын жетілдіру.


Өткізілетін күні: 13.12.2023 ж.
Уақыты: 12:00
«Шығарма жазу: болашаққа хат» ЧЕЛЛЕНДЖІ барлық білім беру ұйымдарында білім алушылар өз
жетістіктері туралы бір уақытта шығарма жазуды ұсынады.
Челлендждің өтетін орнын әр білім беру ұйымы дербес таңдайды және қатысушылардың жас
ерекшеліктері ескерілуі қажет
Қатысушылар: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары
Іс-шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында
және әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«Қазақ есебі» челленджі
Математикалық есептер шығару білім алушылардың есте сақтау, ойлау қабілеттерін дамытуға,
логикасын, зейінін жаттықтыруға ықпал етеді.

Математикалық есептерді шешу білім алушыларды ойлануға, модельдеуге, болжауға және нақты
мысалдарды дәлелдеуге негіз болады, бұл күнделікті өмірде ең қарапайым және күрделі мәселелерде
оң шешім қабылдауына әсер етеді.
«Қазақ есебі» челленджі ф-м.ғ.д., профессор ҚР ҰҒА академигі, ғалым-математик Жұмадилдаев Асқар
Серқұлұлының авторлық есептерін шешуге арналады.

Мақсаты: білім алушылардың креативті және сыни ойлауын дамытуға ықпал ету
Міндеттері:

Білім алушылардың математикалық және логикалық есептерді шығаруға деген қызығушылығын
• ояту;

Білім алушылардың зияткерлік қабілеттерін дамыту;

Математикалық білімнің өмірмен байланысын көрсету.


Өткізілетін күні: 26.01.2024 ж.

Уақыты: 12:00

«Қазақ есебі» челленджі білім беру ұйымдарында бір уақытта А.Жұмаділдаевтің ұсынған есептерін
шығаруды қамтиды

Челлендждің өтетін орнын әр білім беру ұйымы дербес таңдайды және білім алушылардың жас
ерекшеліктерін ескеру қажет
Қатысушылар: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары
Іс-шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында және
әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«Оқуға құштар мектеп» челленджі

Қазіргі уақытта білім беру және мәдени саясаттың жалпыұлттық міндеті – білім алушыларды көркем
әдебиетті оқуға тарту, оқу мәдениетін дамыту және кітап оқудың құндылық ретіндегі беделін арттыру.
Көркем әдебиетті оқу – еркін сөйлейтін, ойын дұрыс жеткізетін, сауатты жазуға қабілетті ақыл-ойы
дамыған, рухани-адамгершілік тұрғыдан жетілген тұлғаны әлеуметтендірудің және дамытудың
маңызды құралы.

Кітап оқу өз кезегінде білім алушылардың кітап оқу белсенділігін арттыруға және оқу мәдениетін
дамытуға ықпал етеді. Көркем әдеби-шығармаларды оқу негізінде білім алушылардың рухани
дүниесін байиды, ой-өрісі мен дүниетанымы кеңейеді.

«Оқуға құштар мектеп» челленджі отандық және әлемдік озық шығармаларды насихаттауға, білім
алушылардың кітап оқуға қызығушылығын, оқу сауаттылығын арттыруға, оқыған кітабын жалпылау
және талдау қабілеттерін дамыту негізінде шығармашалық қиялын қалыптастыруға, кітап оқуға
құштарлығын арттыруға ықпал етеді. Сонымен қатар челлендж білім алушылардың сөйлеу мәдениетін
қалыптастыруға да негіз болады.

Мақсаты: Білім алушылардың кітап оқу мәдениетін дамыту және белсенді кітап оқуға тарту.

Міндеттері:

Білім алушының функционалдық оқу дағдысын және шығармашылық қиялын дамыту

Білім алушының кітап оқуға қызығушылығын ояту

Білім алушыларда оқыған кітаптарының мазмұны мен сүйікті кейіпкерлерінің мінез-құлқы
• туралы өзара талқылауға негізделген қарым-қатынас жасау мәдениетін дамыту

Әдістемелік ұсыным:

Өткізілетін күні: 28.02.2024 ж.

Уақыты: 12:00

Оқуға құштар мектеп челленджі – кітап оқу мәдениетін дәріптеу

Ұйымдастыру: барлық білім беру ұйымдарында бір уақытта білім алушылар өздері таңдаған кітабынан
үзінді оқиды және басқа қатысушылармен ой бөліседі

Челлендждің өтетін орнын әр білім беру ұйымы дербес таңдайды және қатысушылардың жас
ерекшеліктері ескерілуі қажет

«Сүйікті кітабым» көрмесін ұйымдастыру ұсынылады

Қатысушылар: республиканың барлық елді мекендерінің жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдарының білім алушылары

Іс-шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында
және әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«Домбырашылар» челленджі

Домбыра – қазақ халқының қастерлі ұлттық музыкалық аспабы. Бабаларымыздан мирас болып қалған
домбыраның тарихи тамыры ғасырларға ұласады. Домбыра – баға жетпес жәдігер, қазақ халқының
бойтұмары.

Домбыра тарту арқылы білім алушылардың бойында қазақ халқының мәдени мұрасы дариды, рухани
дамуына көмектеседі, эстетикалық тұтастықты қалыптастырады. Домбырада ойнаудың арқасында ұрпақтар
арасындағы қарым-қатынас қалыптасады, отансүйгіштікке, бірлікке, сенімге, қонақжайлылыққа,
мейірімділік пен ынтымақтастыққа, айналадағы адамдарға, табиғатқа деген етене жақындық сезіміне
тәрбиеленеді, осылардың негізінде шығармашыл тұлға және оның рухани-адамгершілігі қалыптасады.

Мақсаты: Білім алушылардың эстетикалық, патриоттық сезімдерін, рухани-адамгершілік мәдениетін
қалыптастыру, балалардың домбыра тарту мәдениетін насихаттау, еліміздің мәдени мұрасын сақтау.

Міндеттері:

қазақ халқының музыка өнеріне деген қызығушылығын ояту;

орындау дағдысын қалыптастыру;

қазақ халық аспаптарының тембрлі дыбысы туралы білімдерін кеңейту;

домбыра тартуда музыкаландырудың ұжымдық түрін жетілдіру.

Әдістемелік ұсынымдар:

Өткізу мерзімі: 17.03.2023 ж

Уақыты: түскі 12:00

«Домбырашылар» челленджі – балалар мен жастардың, ұстаздар мен ата-аналардың музыкалық өнер
саласындағы шығармашылық жетістіктерін көрсету және домбыраны насихаттау.

Үйлестірушілер: Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі.

Ұйымдастырушылар: жергілікті атқарушы органдар, білім беру ұйымдары.

Орындалатын шығармалар: «Сарыарқа», «Балбырауын», «Адай» күйлері

Қатысушылар: жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім
алушылары, оқытушылары.

Деректемелер: домбыралар, орындықтар.

Өткізілетін орны: республикамыздың барлық елді-мекеніндегі жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдары.

Іс шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында және
әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«Шахмат ойнау» челленджі

Шахмат – көне тарихы бар зияткерлік ойын. Қазір - ең көп таралған үстел ойындарының бірі.
Шахматтың тәрбиелік мәні бар: ол тұлғаның қалыптасуына ықпал етеді, логикалық ойлауға және өз
іс-әрекетін жоспарлауға үйретеді, зейіннің шоғырлануын дамытады.

Шахмат – жинақылық, сыни тұрғыдан ойлау, абстрактілі ойлау, есептерді шешу, үлгіні тану,
стратегиялық жоспарлау, шығармашылық, талдау, синтез және бағалау сияқты өмір бойы ақыл-ой
дағдыларын дамытатын шексіз зияткерлік жаттығулар.

Мақсаты: білім алушылардың зияткерлік қабілеттерін дамыту.

Міндеттері:

білім алушылардың шахмат ойнауға қызығушылығын қалыптастыру;

білім алушылардың сыни және логикалық ойлауын дамыту;

челлендж қатысушылары арасында қарым-қатынасты жақсарту;

еліміздегі білім алушылар арасында шахмат ойынын кеңінен насихаттау.

Әдістемелік ұсынымдар:

Өткізу мерзімі: 12.04.2023 ж

Уақыты: түскі 12:00

«Шахмат ойнау» челенджі – оқушылардың интеллектуалдық қабілетін шахмат ойыны арқылы көрсету.

Үйлестірушілер: Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі.

Ұйымдастырушылар: жергілікті атқарушы органдар, білім беру ұйымдары.

Барлық білім беру ұйымдарында шахмат ойнау челленджі бір уақытта басталады және челленджге
қатысушылардың киімдерін әрбір білім беру ұйымы өз ықтиярымен таңдайды.

Қатысушылар: жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының білім
алушылары, оқытушылары.

Челлендж реквизиттері: үстелдер, орындықтар, шахмат тақтасымен және шахмат сағаты.

Ойын шарттары:

Ойын ФИДЕ ережелері бойынша өтеді. Екі топ арасындағы шайқас: біріншісі – білім алушылар тобы,
екіншісі – педагогтер тобы. Ойын рапид уақытымен бақылау арқылы өтеді. Қатысушыларға жеңісі үшін
– 2 ұпай, жеңілісі үшін – 0 ұпай, тең ойынға – 1 ұпайдан беріледі. Әр шахмат тақтасының нәтижесі
бойынша жеңімпаз топ анықталады.

Өткізілетін орны: республикамыздың барлық елді-мекеніндегі жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдары.

Іс шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында және
әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды

«Жасыл мекен» челленджі

«Жасыл мекен» челленджі көктемде көшет отырғызу арқылы қоршаған ортаға ұқыптылықпен қарауды
дәріптеумен қатар, еңбек құндылығын қалыптастыруға, айналаны көгалдандыруға, абаттандыруға бастама
болып табылады.

«Жасыл мекен» челленджі білім алушылардың бойында экологиялық мәдениетті дарытуға, табиғат пен
қоршаған ортаны құрметтеуге, қоршаған ортаға ғана емес, адамдарға деген қамқорлық сезімін дамытуға
бағытталған. Көшеттер отырғызу «мұғалім – білім алушы – ата-ана» үштігінің қарым-қатынасын
нығайтуға көмектеседі.


Мақсаты: білім алушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастыру және еңбекқорлыққа баулу.

Міндеттері:

білім алушылардың қоршаған ортаға қамқорлық сезімін ояту

білім алушылардың табиғатқа ұқыптылықпен қарауын дамыту

еңбекке деген құрмет сезімін ояту;

Әдістемелік ұсынымдар:

Өткізу мерзімі: 12.05.2023 ж

Уақыты: түскі 12:00

Үйлестірушілер: Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі.

Ұйымдастырушылар: жергілікті атқарушы органдар, білім беру ұйымдары.

«Жасыл мекен» білім алушының еңбек етудегі белсенділігі мен қоршаған ортаға деген қамқорлығын
көрсетеді.

білім беру ұйымдарына қарасты барлық аймақтарда бір мезгілде жүзеге асырылады.

Әрбір білім беру ұйымы сайысқа қатысушылардың киімдері мен көшет отырғызатын орынды
өз ықтиярымен анықтайды.

Қатысушылар: жалпы орта, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының студенттері,
оқытушылары.

Деректер: көшеттер, күректер, қолғаптар, шелектер және су.

Өткізілетін орны: республиканың барлық елді мекендеріндегі жалпы орта, қосымша, техникалық және
кәсіптік білім беру ұйымдары.

Іс шараның ақпараттық жария етілуін әрбір білім беру ұйымы бұқаралық ақпарат құралдарында
және әлеуметтік желілерде позитивті ұсыну арқылы жариялайды